Bron: #Dwars door de buurt – editie 221
In de reeks Verborgen verleden over gebouwen en objecten in Oost en hun roemrijke verleden ditmaal de Openluchtschool aan het Oosterpark.
Grenzend aan de noordzijde van het Oosterpark opent in 1931 een bijzondere school zijn deuren. Het is een gemeentelijke Openluchtschool. De Openluchtschool is speciaal voor kinderen met astma of bronchitis, want zij lopen het gevaar tuberculose (tbc) te krijgen. Frisse lucht, veel licht en een aangename omgeving zijn goed in tegenstelling tot dichte, donkere schoollokalen waar de kans op infectieziekten groot is. Een van de meest bekende leerlingen van deze school is Rob de Nijs, geboren in de Linnaeusstraat op nummer 72. Citaat uit zijn biografie: ‘Zoals meerdere kinderen die tijdens de oorlog ter wereld komen, heeft Rob last van zijn luchtwegen. Muffe klaslokalen zijn uit den boze. Samen met zijn lotgenootjes geniet hij lager onderwijs op de Openluchtschool Oosterpark. Het is hier dat zijn artistieke talenten voor het eerst de kop opsteken. Daar is ook alle ruimte voor. Er wordt op deze school veel waarde gehecht aan creatieve vakken. Tijdens schoolvoorstellingen ervaart de jonge Rob voor het eerst hoe het is om op een podium te staan. Het blijkt, dan al, zijn natuurlijke omgeving te zijn.’ (www.robdenijs.nl/biografie)
Licht en lucht
Alle voorzieningen zoals lokalen, buitenterras, doucheruimte, dokterskamer en eetzaal zijn ondergebracht in één gebouw. De leslokalen liggen, met brede openslaande deuren, direct aan het terras op het zuiden, aan de kant van het park. De tafels en stoelen van de leerlingen zijn van licht materiaal gemaakt en kunnen gemakkelijk naar buiten.
In 1967 krijgt de school een andere naam, de W.B. Noteboomschool, en sinds 1982 is de school officieel een School voor Langdurig Zieke Kinderen. In 2003 verhuist de school naar een nieuwe locatie in Zuidoost, en is het gebouw niet meer in gebruik als school. Maar sinds enkele jaren zitten er weer kinderen in de school: er is een kinderdagverblijf in gekomen met speciale aandacht voor muziek, dans, en theatervoorstellingen. Een fragment uit: ‘Openluchtschool in het Oosterpark’ van Yolanda Jansen (fragment gaat over haarzelf, en speelt zich af eind jaren zestig).
‘We mankeren hier allemaal wat’
‘Ik ben opgegroeid in de Derde Oosterparkstraat. Het was een rustige buurt. Ik zat in de tweede klas van de Linnaeusschool toen ik vanwege mijn astma naar de Openluchtschool in het Oosterpark ging. Dit was voor mij letterlijk en figuurlijk een ‘verademing’. In het begin was het erg wennen op school. Het waren lange dagen van acht uur ’s ochtends tot vijf uur ’s middags. Later versoepelde dat en kregen we op woensdagmiddag vrij. Er werd een bepaald ritme aangehouden op school. Zo kregen we ’s ochtends ontbijt, ’s middags warm eten en voor dat je naar huis ging nog een boterham. We aten heel gezond: fruit, dadels, vijgen en noten, en dronken melk of room. We deden aan heilgymnastiek. ’s Middags moesten we rusten. Met mooi weer buiten op britsen of anders boven op de slaapzaal.
Het was geen buurtschool. Er zaten kinderen uit heel Amsterdam met allerlei aandoeningen: hartpatiënten, kinderen met bloederziekte. Het kwam zelfs weleens voor dat ernstig zieke kinderen overleden. Als kind sta je daar niet zo bij stil, pas later besefte ik wat dat betekende. Ondanks dat er een dokter en zuster op school waren, werd je niet als patiënt behandeld. Ik kreeg er doorzettingsvermogen, want er heerste de mentaliteit: ‘we mankeren hier allemaal wat’. Je leerde hoe je het beste met je ziekte kon omgaan. Buiten schooltijd speelde ik met kinderen uit de buurt. Het was dan ook niet zo dat ik werd gepest omdat ik op die school zat. Enige jaren geleden was er een reünie. In werkelijkheid bleek alles veel kleiner te zijn dan in mijn herinnering. Ook de gymmeester was in mijn gedachten twee meter lang en twee meter breed en dan kom je binnen en bleek het eigenlijk een hele gewone man. De Openluchtschool in het Oosterpark is nog steeds mijn favoriete plek in Oost.’ #
Méland Langeveld
- Bron ‘Openluchtschool in het Oosterpark’ van Yolanda Jansen
- Meer ‘Verborgen verleden’ www.melandlangeveld.com
Deel 1 – Verborgen verleden – Het Sint Elisabeth Gesticht
Deel 2 – Verborgen verleden – Openluchtschool Oosterpark
Deel 3 – Verborgen verleden – Het Tropeninstituut
Geef een reactie