Wooncoöperaties zijn duurzaam

Bron: #Dwars door de buurt – editie 234

De Nieuwe Meent, een wooncoöperatie die in Watergraafsmeer een prachtig en duurzaam woongebouw wil neerzetten, is zo goed als failliet. De wethouders Reinier van Dantzig (wonen) en Zita Pels (duurzaamheid) weigeren de mensen van de Meent een helpende hand toe te steken. Dat is erg jammer, om meerdere redenen, waaronder hun duurzame ambities die nu niet gerealiseerd kunnen worden.

Nota bene, de ambitieuze plannen begonnen bij de gemeente zelf. In 2019 nog stelde de wethouder dat in 20 jaar tijd 40.000 woningen in coöperatieve vorm gebouwd moesten worden, zo’n 10% van de woningmarkt. ‘Een socialere stad’, met betaalbare woningen, nieuwe gemeenschappen en duurzame innovaties. Op deze kansen die de gemeente bood zijn veel mensen ingesprongen. Zij steken enorm veel tijd, geld en moeite in de ontwikkeling van deze (voor Nederland) nieuwe woonvorm. Maar bij de eerste Russische tegenwind zegt zo’n Van Dantzig gewoon dat het de verantwoordelijkheid van deze mensen zelf is. En de groeten.

Geen winstoogmerk
Wat is een wooncoöperatie? Dat is een vereniging die een woongebouw bezit en die de woningen verhuurt aan haar eigen leden. De vereniging is verantwoordelijk voor de instandhouding van het gebouw en zij heeft (en dat is cruciaal) géén winstoogmerk. Het streven is dat je woont tegen de kostprijs, binnen de regels van de woningwet. Het bestuur van de coöperatie legt verantwoording af aan de Algemene Ledenvergadering en deze ALV is de baas. Er is geen directeur die in dure auto’s rondrijdt.

Deze constructie heeft veel voordelen. Ten eerste heeft de commerciële woningmarkt geen grip op deze woningen. De huren gaan niet naar één of andere investeerder, maar die komen ten goede aan het onderhoud van het gebouw. En aan de sociale omgeving van de bewoners.

Eigenaarschap
Doordat het geld niet wegvloeit naar derde partijen, kun je investeren in kwaliteit. Denk aan gemeenschappelijke ruimtes en sociale voorzieningen; natuurinclusieve maatregelen zoals groene gevels en waterberging; en zeker ook duurzame investeringen in bijvoorbeeld hernieuwbare energie, goede isolatie en ventilatie, natuurlijke bouwmaterialen zoals hout en leem in plaats van klimaat belastend beton en pur.

Het gaat om instandhouding en niet om winst die afgeroomd mag worden. Niet eigendom, maar eigenaarschap. Je voorkomt allerlei maatschappelijke kosten (eenzaamheid, ouderenzorg, kinderopvang etc.) en het levert juist allerlei baten op. Wooncoöperaties zijn goed voor het klimaat, gemeenschapszin en het welzijn van de bewoners en de buurt.

Vliegwiel
Het probleem is alleen dat wooncoöperaties een startkapitaal nodig hebben. Er moet een gebouw gebouwd (of gekocht) worden. Als dat er eenmaal is, dan gaan de leden huur betalen waarmee de hypotheek wordt afgelost. Als die financiële verplichtingen afgerond zijn, zeg over 30 jaar, dan blijven de leden wel huur betalen. De huuropbrengsten gaan eerst naar de instandhouding van het gebouw, maar er blijft geld over. Dat gaat naar de financiering van nieuwe wooncoöperaties. Daarmee vergroot je de niet-commerciële woningvoorraad. Dan breng je een vliegwiel in beweging.

Dat vliegwiel moet wel aangeslingerd worden. In het begin. Nu dus, Reinier en Zita. Help de Nieuwe Meent en de andere wooncoöperaties die in de startblokken staan. Kan makkelijk als je wilt. #

Peter Hoogendijk