• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar

Dwars door Amsterdam-Oost .......

  • Verhalen
  • #Dwars door de buurt
  • Ansichten
  • Dappermarkt
  • Uitgelicht
  • Laatste nieuws

Voormalige PTT-telefooncentrale

9 december 2022 door Ron Reageer

Bron: #Dwars door de buurt – editie 232

In de reeks Verborgen verleden over gebouwen in Oost en hun roemrijke verleden ditmaal de voormalige PTT-telefooncentrale aan de Kamerlingh Onneslaan hoek Middenweg.

Foto: Méland Langeveld – Voormalige achteringang met de letters Telefoondienst

Albert Boeken, in dienst bij Publieke Werken, ontwerpt het gebouw. De telefooncentrale is in 1923 operationeel.De ingang van het gebouw is aan de achterzijde. Boven de toegangsdeur staat in art deco-letters TELEFOONDIENST. In het aangrenzende doodlopende zijstraatje van de Middenweg staan twee woonhuizen. De directeur van de telefoondienst woonde in de grootste woning.
Later komt de ingang van het gebouw aan de Kamerlingh Onneslaan. Het beeldhouwwerk boven de ingang is van Hildo Krop. Het verbeeldt de vier werelddelen.

De voormalige hal van het gebouw – Foto: Beeldbank Amsterdam – Alle rechten voorbehouden

Slechts 49 abonnees
Even terug in de tijd: de telefonistes zitten naast elkaar, met grote schakelborden voor zich. Zij zorgen ervoor dat elke telefoonverbinding tot stand komt. Ze zijn er met velen, die dagelijks in wisseldienst werken.
De eerste telefooncentrale in Nederland is in 1881 aan de Herengracht in gebruik genomen. Er zijn dan slechts negenenveertig abonnees, die door één telefoniste handmatig met elkaar worden verbonden. Maar er komen gaandeweg steeds meer aansluitingen en daarmee groeit het aantal telefonistes en telefooncentrales. Oost krijgt deze centrale.
Maar in de jaren die volgen gaat de ontwikkeling snel. In 1960 zijn een miljoen mensen aangesloten op het Nederlandse telefoonnetwerk. Het is dan niet meer te doen om iedereen handmatig met elkaar te verbinden. Geautomatiseerde telefooncentrales nemen het werk over van de telefonistes, die allen werkloos raken. In 1962 is het laatste knooppunt Warffum in de provincie Groningen in gebruik genomen en daarmee is het Nederlandse telefoonnetwerk volledig geautomatiseerd.

Fantastische woonplek
AHAM Vastgoed koopt in 2016 de centrale van KPN. Volgens een woordvoerder van AHAM Vastgoed zijn de eisen van de gemeente stedenbouwkundig, esthetisch en programmatisch heel strikt, gezien de bijzondere locatie. Toch verloopt de samenwerking soepel. ‘De plannen voor hoogwaardige, deels sociale en middenhuurwoningen, een broedplaats voor kunstenaars en commerciële ruimtes zijn tot in detail uitgewerkt.’ De gemeente keurt de conceptplannen in 2019 goed, maar de bouw gaat nu pas beginnen.

‘Met de transformatie van de oude PTT-centrale voegen we broodnodige woningen toe aan de stad in een gebouw waar nu niemand kan wonen en iedereen zou willen wonen,’ aldus de woordvoerder. ‘We realiseren nu hoogwaardige woningen op een fantastische plaats met uiterst respect voor het bestaande monument en de locatie aan het park. Op deze plek is het straks heerlijk wonen en fijn werken. Een ere-locatie waar al decennia geen mensen meer werkten, krijgt de gewenste en verdiende invulling.’ Inmiddels is de renovatie begonnen en die zal tot 2024 duren.

Architect Albert Boeken (1891-1951) gaat na het beëindigen van zijn opleiding aan de Delftse Technische Hogeschool in 1919 bij Publieke Werken aan de slag. Hij houdt zich in de beginjaren vooral bezig met het ontwerpen van een aantal telefooncentrales in Amsterdam. #

Méland Langeveld

Categorie: #Dwars door de buurt Tags: Méland Langeveld

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Primaire Sidebar

Wat vind je hier?

De website Dwars door Amsterdam-Oost is een onderdeel van Stichting Vrienden van Watergraafsmeer.
Dit stadsdeel staat bekend om de brede straten met 19e-eeuwse gebouwen, het vele groen en het hoge aantal culturele bezienswaardigheden.
DdAO.nl verzamelt verhalen die betrekking hebben op dit stadsdeel. Heb je ook iets dat geschikt is voor deze website laat het ons weten. Ons e-mailadres is: vriendenvanwatergraafsmeer@gmail.com

Recente berichten

  • Lokale kranten blijven goed gelezen
  • De dood vastgelegd
  • Veiliger, groener en gebruiksvriendelijker
  • Een andere wereld
  • Vrijwilliger bij een festival

Sponsors van onze site

Stichting VvWGM - K.v.K. nr.: 68593341

Vrienden waarmee wij samenwerken:

#Dwars door de buurt

Slaapkamergeluk op volkstuinenpark Klein Dantzig

Bron: #Dwars door de buurt – editie 210 Zittend op een bedje van slaapkamergeluk, een plantje met piep-kleine blaadjes, luister ik naar de verhalen van Mirjam Niemans. Samen met Hans van Beek en Liesbeth Hemelrijk hebben we vier jaar geleden de Werkgroep Natuurlijk Tuinieren op volkstuinpark Klein Dantzig in Park Frankendael opgericht. Voordat ik bij […]

Meer berichten uit deze categorie

Dappermarkt

’t Hoekje – Dapperstraat 37 (1973)

Meer berichten uit deze categorie

Categorieën

  • #Dwars door de buurt
  • Ansichten
  • Dappermarkt
  • Laatste nieuws
  • Uitgelicht
  • Verhalen
  • Mail
  • Facebook
  • Twitter

Copyright © 2025 · Dwars door Amsterdam-Oost