Verhalenwandeling over de voormalige veemarkt en de Oostelijke eilanden

28 augustus 2022
Door: Jo Haen
Foto’s: Toine Roestenburg

Start op de Cruquiusweg
Weer was het een prachtige dag, niet te warm, die 28e augustus 2022. Op de Cruquiusweg bekeken we eerst het kleinste museum van Nederland, Museum Perron Oost, het voormalige opzichtershuisje op het perron van de voormalige veemarkt. Ook een wagon en spoorrails zijn behouden gebleven.

Portefeuille met ketting voor in het knoopsgat
Op het terrein van de veemarkt staan nog een paar chaletachtige woningen en het koffiehuis en verder is dit nu een bedrijventerreintje. Na een stukje geschiedenis, waarbij ik een oude portefeuille met ketting (het z.g. ‘boek’, afkomstig van mijn vader, die veehandelaar was in Purmerend, liet zien begaven we ons via de bewaard gebleven mooie toegangspoort naar het abattoirterrein, welkom geheten door het laatste varken, dat vanuit de muur op ons toekeek.

Monument voor een abattoir
We kunnen het ons, in deze tijd van veel aandacht voor het omgaan met dieren, niet meer voorstellen, maar in de tijd dat de markt hier was (van 1887 tot rond 1980) ging het er allemaal niet zo fijntjes aan toe. Maar tijden veranderen. Verderop in dit woonwijkje (de Architectenbuurt), op het Hildo Kropplein, staat een groot Cornedbeaf blik, een schepping van Carolien Feldbrugge en een stenen kunstwerk van Per Kirkeby: Monument voor een abattoir. Het laatste wekte verschillende associaties op.

Pakhuizen werden appartementen
Genoeg over de markt/abattoir. Op naar de Zeeburgerkade met oude pakhuizen genoemd naar de dagen van de week. Nu appartementen, bij Zondag konden we binnen kijken en zien hoe degelijk en mooi deze pakhuizen zijn gebouwd. Het pand op de hoek herbergt nu het Int. Instituut voor Socale Geschiedenis. Dit pakhuis was vanwege de massiviteit, de kleine ramen en het vervuilde beton niet geschikt voor appartementen.

Kijkje in een woning op de Borneokade
Hoewel de nieuwbouwhuizen op het Borneo-eiland en Sporenburg wel eens laatdunkend omschreven worden als ‘bagagekluizen’, waar ze mij inderdaad ook aan doen denken, zijn het toch huizen woningen waar het goed wonen is. We mochten van een bewoner, die aan zijn auto stond te sleutelen, dit zelf aanschouwen doordat hij zo vriendelijk was ons in zijn huis uit te nodigen. De huiskamer op de eerste verdieping met een prachtig uitzicht op het water met de boten.

Acacia dwars door een huis
In de smalle Scheepstimmerstraat verbaasden we ons over een grote acacia dwars door een huis gebouwd, de architect is Koen van Velsen. Een aantal bewoners in deze straat zijn in de gelegenheid gesteld om hun eigen individuele droomhuis te verwezenlijken.

Pythonbrug en Keesje Brijde

De pythonbrug is natuurlijk altijd geweldig om overheen te lopen. De brug is prachtig en je hebt een prachtig uitzicht. Na het kunstwerk‘Fragment van een huiskamer’ aan het water bewonderd te hebben luisterden de wandelaars bij een monumentje naar het aangrijpende verhaal van Keesje Brijde, die in de hongerwinter werd doodgeschoten tijdens het zoeken naar kooltjes bij de Rietlanden. Ook tragisch was het verhaal over het Zeeburgerdorp, dat in deze omgeving rond 1926 was gebouwd voor ontwrichte gezinnen, een zogenaamde woonschool.

Uitrusten op de Borneosteiger bij Restaurant Sham
Na nog een flinke wandeling over Oostenburg zoals dit gedeelte heet waren we wel toe aan een kopje koffie. Op de Borneosteiger konden we in het zonnetje bij het Syrische Restaurant (ooit Jaap Hannes geheten en van harte aanbevolen!) daarvan genieten en in het zonnetje uitrusten van de wandeling.