Bron: #Dwars door de buurt – editie 230
De enige dag dat het mag: een eigen boeket plukken! Dat kan zondag 18 september aanstaande in de bloementuin op het Darwinplantsoen.
De Bloementuin van Darwin werd in 1953 ontworpen door de tuin- en landschapsarchitect Hans Warnau. Hij leefde van 1922 tot 1995 en had vier jaar daarvoor al het plan voor park Frankendael gemaakt. Eind jaren vijftig ontwierp hij het Gijsbrecht van Aemstelpark. Ook het Robert Kochplantsoen en de tuinen van het Stedelijk Museum zijn door hem vorm gegeven.
Hans Warnau vond een heldere en sobere vormgeving belangrijk, waarbij functie en beleving van de plek voorop stonden.
Ontmoetingsplekken
De bouw van het tuindorp Frankendael was al begonnen met duplexwoningen in de wijk die de naam Jeruzalem kreeg. Langs de Maxwellstraat en aan het Darwinplantsoen werden twee onder een kapwoningen gebouwd. De groenstrook van 500 bij 100 meter sloot aan bij de landerijen naast Onderlangs en werd begrensd door de toen al belangrijke verkeersslagader, de Gooise weg.
In het Darwinpark creëerde Hans Warnau ontmoetingsplekken als het rosarium, een bomenplein met bankjes voor ouderen in de schaduw, een speelvijver, speelweides, een zandbak voor kinderen en ook een bloementuin van 80 bij 40 meter met vaste planten.
Bij de constructies die werden aangelegd, introduceerde hij nieuwe materialen en in de beplanting vleugelnootbomen. In die tijd was zo’n boom in Amsterdam een zeldzaamheid. Aan het Weteringcircuit stond er één en sinds 1907, net als in de tuin van het Rijksmuseum.
Onderlangs en het Darwinpark werden opgesierd met talrijke vleugelnootbomen, die er nu zo’n vijfenzestig jaar staan. De meest imposante staat bij het kerkje bij de rotonde aan de Duivendrechtselaan.
Van de vele kastanjes die Warnau toen ook liet planten, zijn er niet veel meer over; geveld door ziektes of door langere droge en natte periodes in ons huidige klimaat.
Kleiner
Het duurde meer dan tien jaar voor het park was aangelegd. Tot die tijd graasden er koeien die ook de planten uit de voortuinen van de huizen aan het Darwinplantsoen graasden. De stad dijde verder uit en door de jaren werd de groenstrook van Onderlangs en het Darwinplantsoen kleiner vanwege de verbreding van de Gooise Weg en bleef van het plantsoen 3.400 m2 over. Om de geluidsoverlast door de snelweg te beperken werden doorzichtige geluidsschermen geplaatst waar menig vogel zich tegen te pletter vloog en door de kap van bomen verdwenen de grotere roofvogels.
Voor de bloementuin werd door de gemeente Jan Steenmeijer als hovenier aangesteld wat hij vierentwintig jaar deed, tot hij in 2016 met pensioen ging.
Iemand schreef over zijn verdiensten: ‘In Amsterdam is geen vergelijkbare tuin te vinden. Geometrische paden met taxushagen en de vele soorten vaste planten van laag naar hoog in de borders, maken deze oase van rust heel bijzonder.’
Toen Jan Steenmeijer met pensioen ging, werd er door de gemeente geen nieuwe hovenier aangesteld en dreigde de bloementuin van Darwin te verwilderen. Door de oprichting van de Vereniging Vrienden van Park Darwin is dat niet gebeurd. Dankzij 200 leden en vijftig vrijwilligers is een unieke tuin in Oost blijven bestaan; ook met steun van de gemeente. Daardoor is bijvoorbeeld de schamele hut die Jan Steenmeijer tot zijn beschikking had, in de vele jaren dat hij de bloementuin onderhield, vervangen door een fatsoenlijk tuinhuis.
Elke dag is de tuin open, behalve in de wintermaanden. De Vrienden van Park Darwin organiseren meerdere activiteiten, zoals de verkoop van plantjes, lezingen en rondleidingen. Als je vriend bent van de Darwintuin mag je op 18 september tegenover nummer 14, van 12.00 tot 16.00 uur gratis een boeket plukken, anders betaal je € 5,00. #
Dick Feenstra
Geef een reactie