1892 – 1953
Auteur: Sylvia van den Brink-van der Lichte (1956) Geboren in Amsterdam. Gewoond Tweede van Swindenstraat 40 éénhoog van 1957/8 tot 1965. Verhuisd naar Huizen en nu woonachtig in Blaricum.
Het verhaal over de banketbakkerij is door mij opgetekend naar aanleiding van de herinneringen van mijn oom, de heer Johan van der Lichte, geboren 18 juli 1929 en mijn vader, de heer Johannes Lambertus van der Lichte geboren 8 maart 1925. Beiden geboren in Amsterdam
Banketbakkerij J.Visscher, opgericht in 1893 en gevestigd in de Tweede van Swindenstraat 38-40 werd rond 1923 overgenomen door de heer J.L. van der Lichte, geboren in 1898. De heer van der Lichte was tot die tijd werkzaam bij banketbakkerij Greeve op de Nieuwendijk te Amsterdam.
Wilhelmientjes
In eerste instantie bleef de naam van banketbakkerij Visscher op de winkelruit staan vanwege naamsbekendheid. De naam van van der Lichte stond toen slechts klein vermeld op de winkelruit. Behalve de banketbakkerij werd ook de receptuur van de welbekende Wilhelmientjes, door Visscher bedacht, overgenomen door J.L. van der Lichte. Dit geheime recept is nog steeds in het bezit van de familie van der Lichte.
Winkel, banketbakkerij en woonhuis
De winkel met daarachter de banketbakkerij was gevestigd op nummer 40. Het woonhuis bevond zich op nummer 38 waarvan de voorkamer met Sint Nicolaas werd ingericht als extra winkelruimte. De marsepein- en chocoladefiguren werden daar uitgestald. Dit is goed te zien op bovenstaande foto.
Normaal gesproken was de voorkamer de nette kamer (salon) met daarachter de eetkamer. Tussen de voorkamer en de eetkamer lag een smalle gang. In deze gang was links een branddeur, die toegang gaf tot de banketbakkerij en de trap naar de bovenverdieping, waar twee slaapkamers waren. Rechts in deze gang was de deur naar de gang met links de keuken en rechts de voordeur (nummer 38). In het portiek bij de voordeur hing een automaat met van Houten-repen. Regelmatig werd geprobeerd om door middel van blikken nepmuntjes een gratis reep te trekken.
Als men door de branddeur ging was links de winkel met magazijn en rechts een trapje naar beneden waar de banketbakkerij zat. Verder had het pand een klein tuintje met een ‘boetje’.
Na de oorlog, in 1947, werd de winkel verbouwd. De winkel was gedateerd. Het hele interieur werd verfrist en ruimer gemaakt.
Kwaliteit en altijd vers
De winkel had een goede naam. Mensen kwamen voor het gebak en de koekjes, zoals de Wilhelmientjes en Paincreque. Gebak werd altijd vers gemaakt. Een klant kwam binnen en bestelde bv.. een moorkop. Dan werd de bestelling geroepen naar de bakker die ter plekke de slagroom opspoot . Aan het eind van de dag werden eventueel overgebleven spullen naar het Leger des Heils of naar de nachtwinkel ‘Hardsteen’ in de Reinwardtstraat gebracht, want van der Lichte was tegen het niet vers verkopen. Dus verkocht hij in principe geen oud gebak.
Vuurtrommel, kroketten en ijs
Voor de oorlog was de zaak op zondag open. De heer van der Lichte reed zelf de bestellingen op zondag en mevr. van der Lichte stond dan alleen in de winkel, want het was verboden om op zondag personeel te hebben. Zij spoot de slagroomwafels op terwijl de klanten in de winkel stonden te wachten. Ook werden kroketten geleverd, meestal in het weekend. Deze werden op bestelling thuis gebracht in een vuurtrommel. Dat was een trommel die warm gehouden werd door briketten. De briketten werden in de vuurmond van de oven gelegd en dan werden ze aangewapperd. De ragout voor de kroketten werd zelfs voor een kleine bestelling kroketten vers gemaakt. Ook werd er ijs gemaakt, dit ging handmatig. Hiervoor werd een z.g. ijsemmer gebruikt, een houten tonnetje met ijzeren binnenemmer met zwengel. Tussen de buitenton en de binnenemmer werden ijsblokjes gedaan en de benodigdheden voor het ijs werden in de binnenemmer gedaan. Daarna werd de binnenemmer rondgedraaid. Het ijs was geen goedlopend artikel, de beste klant was de familie van der Lichte zelf. De heer Groefsema (korstwerker en personeelslid) kwam wel stiekem helpen op zondag en bij contrôle verstopte hij zich in de kledingkast. Verder werkten er twee winkelmeisjes Rika Blad (van de elektriciteitswinkel in de 2e van Swindenstraat) en Grietje Sterrenberg, die later trouwde met de oudste zoon van van der Lichte.
Ook de kinderen moesten meehelpen.
Op 22 mei 1924 is J.L. van der Lichte getrouwd met Anna Maria van Houten en uit dit huwelijk werden twee zoons geboren, in 1925 en 1929. De kinderen droegen ook hun steentje bij door bestellingen weg te brengen en het noteren van namen van huishoudens in de omliggende straten, waarna reclamefolders (zie foto) op naam en per post werden verstuurd.
Oprichter van de Ned.Banketbakkersvereniging (N.B.V.).
De heer van der Lichte was een commercieel man en oprichter van de Nederlandsche Banketbakkers Vereeniging (NBV). Hij was voorzitter van de reclamecommissie. Hij wilde zelfs in de Kalverstraat een tweede zaak openen, maar dit werd door zijn vrouw tegengehouden.
In 1954 werd de zaak In verband met het pensioen van van der Lichte op 56- jarige leeftijd en de daaruit voortvloeiende verhuizing naar Huizen, overgenomen door de heer Janknegt, die tot dan als knecht gewerkt had bij van der Lichte. De heer van der Lichte overleed op 18 januari 1958.
Wim Kanon zegt
Grappig! Mijn vader is 1 van de banketbakkers uit de periode 1925 – juli 1934. Mijn vader staat op de foto, tweede van rechts. Mijn ouders hebben elkaar hier leren kennen. Mijn moeder heeft hier gewerkt van 1929 – maart 1931. Recentelijk heb ik daar de getuigschriften van gezien, waaruit bleek dat beiden naar volle tevredenheid hun werk hebben verricht!
Wim Kanon
Klaas Tolner zegt
Sylvia van den Brink-van der Lichte
Hallo ik wilde je vragen of ik een foto van de winkel mag plaatsen op de FB site Amsterdam Nostalgisch.
Groeten Klaas Tolner.
Thonis van der Weel zegt
De lange magere man op de foto voor de bakkerij herken ik als mijn oudoom Jacob Dijksen. Hij had in zijn jeugd een hersenbeschadiging opgelopen door St Vitusdans. Als bezorger van de bakkerij kende hij alle straten van Amsterdam en hij wist uit zijn hoofd waar alle gebaksdozen waren. De familie woonde in de Minahassastraat en is later terugverhuisd naar Texel.
Bob Dijksen zegt
Ook was Jacob Dijksen (mijn oom) de snelste bezorger van Amsterdam
Sylvia van den Brink-van der Lichte zegt
Banketbakkerij v.d.Lichte
Mijn vader, zoon van J.L. v.d.Lichte moest als kind langs de huizen rond de 2e van Swindenstraat en de adressen opschrijven. Dan stuurde zijn vader per post 2 tasjes met een bijgaande brief naar die mensen.
Zijn vader was echt een reclameman, vandaar dat hij ook in de reclamecommissie zat van de Nederlandsche Banketbakkers Vereeniging. Het was ook wel noodzakelijk want hij zat met de zaak nogal uit de loop. Maar het gebak van van der Lichte was heerlijk en beroemd. Het werd vers gemaakt, als een klant bijvoorbeeld een moorkop bestelde werd de soes ter plekke gevuld met verse slagroom.
Sylvia van den Brink-van der Lichte
Brief in reclametasje .
Bron: Sylvia v.d.Brink-v.d.Lichte Alle rechten voorbehouden
Klaas Tolner zegt
Sylvia van den Brink-van der Lichte
Hallo ik wilde je vragen of ik een foto van de winkel mag plaatsen op de FB site Amsterdam Nostalgisch.
Groeten Klaas Tolner.