Het in 1727 gebouwde Gemeenlandshuis aan de Diemerzeedijk is nog altijd te bezichtigen. Op dezelfde locatie stond eerder een herberg, waarin de hoogheemraden van de Zeeburg- en Diemerzeedijk vergaderden en gretig wijn dronken. Hun waardin, Niesje van Diemen, kreeg volgens dit document (uit 1674) de verbruiksbelastingen vergoed van na de dijkschouw geschonken wijn.
Strategisch doel
Het buurtschap Jaap Hannes was gelegen aan de Diemerzeedijk bij het Nieuwe Diep, na de bocht bij Zeeburg en vóór de Ipenslotersluis. Vanuit zuidoostelijke richting was de dijk de enige toegangsweg tot de stad, die enkele keren als strategisch doel werd aangevallen, in 1508 door de Geldersen en in 1573 door de geuzen. Halverwege de zeventiende eeuw kwam er een traankokerij, waar walvisspek werd verwerkt, behalve bij een te sterke oostenwind – vanwege stankoverlast. In 1651 brak de Diemerzeedijk door tijdens een springvloed waarbij het achtergelegen poldergebied onder water kwam te staan.
Gemeenlandshuis
Verantwoordelijk voor onderhoud en versterking van de Diemerzeedijk was het hoogheemraadschap. In 1609 kocht deze waterschapsinstelling een voormalige herberg op Jaap Hannes, waar zij bijeenkomen bij controles van de dijk (schouwingen). Tijdens die vergaderingen ging er aardig wat wijn doorheen in het ‘Gemeenlandshuis’. In 1671 leverde Jan Duinen tijdens twee schouwdagen ruim honderdvijftig liter rijnwijn voor de dijkgraaf en de hoogheemraden. In de wintermaanden vonden de reken- en betaaldagen plaats in een herenherberg in Amsterdam. De kastelein van het Gemeenlandshuis hield tevens toezicht over de dijk.
Naamgeving buurtschap
De naam van de buurtschap, Jacob of Jaap Hannes, zou verwijzen naar een herbergier, die er rond 1500 zijn nering had. De naam kwam in 1466 ook al voor op een oorkonde waarbij een van de dijkplichtigen genoemd wordt. Een andere mogelijke verklaring is dat het buurtje genoemd is naar de schout van Diemen, Jaep/Jacob Hannes, die in de beginjaren van de Opstand ‘in armoede’ was gestorven.
Geef een reactie